Son yapılan araştırmalar uykusuzluk, yorgun uyanma, uykuya dalmakta güçlük çekme gibi sorunların yaz aylarında kışa göre daha fazla görüldüğünü ortaya koyuyor. Vücudun yazın daha fazla güneş ışığına maruz kalması bu durumun nedenlerinden biri olabilir.
Beynimizde yer alan ve biyolojik saat olarak tanımlayabileceğimiz bir yapı da uyku ve uyanıklık saatlerimizi güneş ışığına göre ayarlıyor. Bu nedenle güneş doğduktan sonra beynimiz uyanmamız için sinyaller göndermeye başlıyor.
2019’da yapılan bir çalışmaya göre havanın aydınlık olması uykunun dinlendirici bölümü olan delta uykusunun süresini azaltıyor ve gece daha fazla uyanmaya neden oluyor. Bu nedenle de yazın uyunan uyku daha az dinlendirici oluyor.
Yazın uyku kalitesinin azalmasında melatonin hormonunun da etkilidir. Melatonin hormonu, vücudun yeni bir güne hazırlanmasını sağlayan bir madde. Bu hormonun üretimi karanlıkta gerçekleşiyor.
Bu nedenle kış aylarında bu hormonun üretimi için uzun bir süre varken yaz aylarında ise süre kısıtlı oluyor. Sonuç olarak da daha az melatonin üretiliyor. Sıcak havalar vücut sıcaklığını artırarak uyku kalitesini olumsuz etkileyebiliyor.
Vücudun iç termostatı yüksek sıcaklıklarda alarm durumuna geçiyor ve kişinin uyanması yönünde sinyaller üretiyor. Ancak sıcaklık tekrar normal değerlere düştüğünde uyku için daha güvenli ve rahat bir ortam sağlanmış oluyor.
Daha iyi bir uyku için öneriler
Yaz aylarında uyku kalitesini düşüren birtakım fizyolojik farklılıklar olsa da çeşitli uygulamalar sayesinde yazın da rahat uyuyabilmek mümkün. Her gün aynı saatte uyuyup uyanmaya çalışın. Haftada bir ya da iki kere geç saatlere kadar uyanık kalmak problem oluşturmayabilir ancak mümkün olduğunca uyku düzeninize sadık kalın.
Özellikle gündüz saatlerinde perdelerinizi kapalı tutun ve böylelikle güneş maruziyetinizi azaltın. Geceleri ise pencerelerinizi açın ve odanızın doğal bir şekilde havalanmasını sağlayın.
Aşırı sıcak havalarda pencere açmak serinlemek için yeterli olmayabilir. Bu durumlarda soğutucu kullanın. Mümkünse odanın karanlık olmasını sağlayın. Odanızda gece lambası, televizyon, bilgisayar gibi ışık kaynakları kullanmayın.
Uyku rutini geliştirin. Her gece uyumadan önce diş fırçalama gibi kişisel bakım ya da esneme gibi egzersiz rutinleri oturtun. Bunlar alışkanlık haline geldiğinde vücudunuz bu davranışları uykunun bir habercisi gibi algılar ve böylece daha rahat uyursunuz.
Gece yatarken pijama seçiminize dikkat edin. Evde gün içerisinde giydiğiniz kıyafetlerle yatmayın. Bunun yerine geniş, rahat, pamuklu pijamalar kullanmayı tercih edin. Gece yatmadan önce kendinizi rahatlatacak şeylere yönelin. Bazıları bunun için ılık bir duş almak, kitap okumak tercih olabilir.
İsteğinize göre kendinizi rahatlatacak yöntemler keşfedin. Yazın kaliteli bir uykunun tüm mevsimi daha mutlu ve üretken geçirmenize yardımcı olur. Uyku problemleri asla geçiştirilmemeli. Tüm önerilere rağmen uyku problemleri devam eden kişilerin bir uzmana danışması gerekir.
